WEWNĄTRZSZKOLNY

SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO

W SZKOLE PODSTAWOWEJ

W ZEGARTOWICACH

ROK SZKOLNY 2024/2025

 

 

 

 

 

 

 

 

Podstawy prawne regulujące funkcjonowanie Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego:

• Ustawa Prawo oświatowe z dnia 14 grudnia 2016 roku; tekst jednolity z dnia 16 maja 2024 roku (Dz. U.  2024 r. poz. 737 );  
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz. U. poz. 325);
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 lipca 2023 r. w sprawie zasad  organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych szkołach i placówkach (Dz. U. 2023 r., poz. 1789);
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 listopada 2023 r. w sprawie zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym poradni specjalistycznych (Dz. U. 2023 r., poz. 2499 );
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 września 2023 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli ( Dz.U. 2023 r. poz.2102).
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 lipca 2022 r. w sprawie wykazu zajęć prowadzonych bezpośrednio  uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz przez nauczycieli (Dz. U. 2022 r., poz. 1610);

 

 

 

Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego obejmuje ogół działań podejmowanych przez szkołę w celu przygotowania uczniów do wyboru dalszego kierunku kształcenia i zawodu oraz wejścia na rynek pracy. WSDZ stwarza uczniowi realną możliwość zdobycia wiedzy i umiejętności niezbędnych do odnalezienia swojego miejsca na drodze kariery zawodowej – poznania siebie i własnych predyspozycji zawodowych, zasad rządzących rynkiem pracy, uzyskania informacji o lokalnym rynku pracy, zaplanowania własnej kariery zawodowej.

 

 

 

 

Osoby odpowiedzialne za realizację WSDZ:

• dyrektor szkoły,
• specjaliści: pedagog, pedagog specjalny, psycholog, logopeda
• wychowawcy klas,
• nauczycieli przedmiotu,
• pielęgniarka szkolna.

 

Cele działań w zakresie doradztwa zawodowego:

• Przygotowanie młodzieży do trafnego wyboru zawodu i drogi dalszego kształcenia ponadpodstawowego.
• Kształtowanie świadomych decyzji w wyborze szkoły i zawodu.
• Aktywizowanie uczniów do poznawania różnych grup zawodowych.
• Przygotowanie ucznia do radzenia sobie w sytuacjach trudnych.
• Przygotowanie ucznia do roli pracownika.
• Poznanie rynku pracy oraz zjawisk reorientacji, mobilności zawodowej i bezrobocia.
• Zapoznawanie rodziców z problematyką doradztwa zawodowego.
• Włączanie rodziców do efektywnego wspierania dzieci w podejmowaniu decyzji  zawodowych.
• Aktywizowanie i podnoszenie kompetencji nauczycieli w zakresie doradztwa zawodowego.
• Realizowanie tematyki związanej z wyborem dalszego kształcenia i zawodu w ramach zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych.

 

Metody pracy:

• zajęcia, pogadanki w ramach obowiązkowych zajęć edukacyjnych,
• zajęcia warsztatowe,
• lekcje zawodoznawcze,
• wycieczki do zakładów pracy,
• spotkania z przedstawicielami szkół ponadpodstawowych,
• przeprowadzanie badań ankietowych,
• prowadzenie tablicy informacyjnej dla uczniów, nauczycieli i rodziców.

 

 

 

WSDZ obejmuje następujące obszary działania:

• skierowane do uczniów,

• skierowane do nauczycieli,

• skierowane do rodziców.

 

 

 

 DZIAŁANIA Z ZAKRESU DORADZTWA ZAWODOWEGO ADRESOWANE

DO UCZNIÓW

• diagnoza zapotrzebowania na działania doradcze prowadzone w szkole;
•  zajęcia służące uświadomieniu uczniów o konieczności planowania rozwoju i kariery zawodowej;
•  zajęcia służące samopoznaniu i określeniu predyspozycji wyznaczających rozwój

i karierę zawodową;

•  zajęcia  doskonalące umiejętności w zakresie komunikacji interpersonalnej

i współdziałania;

•  gromadzenie i udostępnianie informacji zawodowej (o zawodach,

o możliwościach kształcenia i zatrudnienia);

•  umiejętność korzystania z multimedialnych centrów informacji;
•  spotkania z absolwentami, którzy osiągnęli sukces zawodowy – promowanie dobrych wzorców;
•  spotkania z przedstawicielami różnych zawodów;
•  wycieczki zawodoznawcze;
•  prezentacja zainteresowań, umiejętności, twórczej postawy uczniów; 
•  udział w dniach otwartych szkół ponadpodstawowych, warsztatach zawodoznawczych, targach edukacyjnych itp;
•  tworzenie możliwości indywidualnej rozmowy, konsultacji z doradcą zawodowym/pedagogiem szkolnym/wychowawcą klasy;

 

 

 

 

 

 

 DZIAŁANIA Z ZAKRESU DORADZTWA ZAWODOWEGO ADRESOWANE

DO NAUCZYCIELI

•  doskonalenie umiejętności doradczych, podnoszenie kwalifikacji w zakresie doradztwa zawodowego poprzez szkolenia, warsztaty, spotkania itp.;
• prowadzenie tablicy informacyjnej w zakresie doradztwa zawodowego;
•  tworzenie warunków do wymiany doświadczeń i dzielenia się wiedzą;
•  śledzenie losów edukacyjnych i zawodowych absolwentów;
•  pomoc uczniom w korzystaniu z serwisów internetowych poświęconym zagadnieniom planowania ścieżki zawodowej;
• przeprowadzenie zajęć z zakresu preorientacji i orientacji zawodowej oraz doradztwa  zawodowego ;
• współpraca ze szkołami ponadpodstawowymi.

 

 

 DZIAŁANIA Z ZAKRESU DORADZTWA ZAWODOWEGO ADRESOWANE

DO RODZICÓW

•  umożliwienie indywidualnej rozmowy z doradcą zawodowym /pedagogiem szkolnym/ wychowawcą klasy;
•  spotkania z przedstawicielami szkół ponadpodstawowych;
•  informowanie o dniach otwartych w  szkołach ponadpodstawowych;
• udostępnianie informacji zawodowej (o zawodach, o możliwościach kształcenia

i zatrudnienia);

• podniesienie umiejętności komunikowania się ze swoimi dziećmi i wspierania

w wyborze ich dalszej drogi życiowej;

• wykorzystanie sieci Internet w zakresie doradztwa zawodowego

 i wskazanie centrów informacji ;

• spotkania informacyjne.  

 

 

 

 

TREŚCI PROGRAMOWE Z ZAKRESU DORADZTWA ZAWODOWEGO DLA PRZEDSZKOLA  I ODDZIAŁU PRZEDSZKOLNEGO

1. Poznanie siebie

Dziecko:

• określa, co lubi robić;
• podaje przykłady różnych zainteresowań;
• określa, co robi dobrze;
• podejmuje działania i opisuje, co z nich wyniknęło dla niego i dla innych.

2. Świat zawodów i rynek pracy

Dziecko:

• odgrywa różne role zawodowe w zabawie;
• podaje nazwy zawodów wykonywanych przez osoby w jego najbliższym   otoczeniu i nazwy tych zawodów, które wzbudziły jego zainteresowanie, oraz identyfikuje i opisuje czynności zawodowe wykonywane przez te osoby;
• wskazuje zawody zaangażowane w powstawanie produktów codziennego użytku oraz w zdarzenia, w których dziecko uczestniczy, takie jak wyjście na zakupy, koncert, pocztę;
• podejmuje próby posługiwania się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy i niekonwencjonalny;
• opowiada o sobie w grupie rówieśniczej.

3. Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie

Dziecko:

• nazywa etapy edukacji (bez konieczności zachowania kolejności chronologicznej);
• nazywa czynności, których lubi się uczyć.

 

 

4. Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych

Dziecko:

• opowiada, kim chciałoby zostać;
• na miarę swoich możliwości planuje własne działania lub działania grupy rówieśniczej przez wskazanie pojedynczych czynności i zadań niezbędnych do realizacji celu;
• podejmuje próby decydowania w ważnych dla niego sprawach, indywidualnie i w ramach działań grupy rówieśniczej.

TREŚCI PROGRAMOWE Z ZAKRESU DORADZTWA ZAWODOWEGO DLA KLAS I-VI

A. Treści programowe z zakresu doradztwa zawodowego dla klas I-III

1. Poznanie siebie

Uczeń:

• opisuje swoje zainteresowania i określa, w jaki sposób może je rozwijać;
• prezentuje swoje zainteresowania wobec innych osób;
• podaje przykłady różnorodnych zainteresowań ludzi;
• podaje przykłady swoich mocnych stron w różnych obszarach;
• podejmuje działania w sytuacjach zadaniowych i opisuje, co z nich wyniknęło dla niego i dla innych.

2. Świat zawodów i rynek pracy

Uczeń:

• odgrywa różne role zawodowe w zabawie;
• podaje nazwy zawodów wykonywanych przez osoby w bliższym i dalszym otoczeniu oraz opisuje podstawową specyfikę pracy w wybranych zawodach;
• opisuje, czym jest praca, i omawia jej znaczenie w życiu człowieka na wybranych przykładach;
• omawia znaczenie zaangażowania różnych zawodów w kształt otoczenia, w którym funkcjonuje;
• opisuje rolę zdolności i zainteresowań w wykonywaniu danego zawodu;
• posługuje się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy i niekonwencjonalny.

3. Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie

Uczeń:

• uzasadnia potrzebę uczenia się i zdobywania nowych umiejętności;
• wskazuje treści, których lubi się uczyć;
• wymienia różne źródła wiedzy i podejmuje próby korzystania z nich.

 

4. Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych

Uczeń:

• opowiada, kim chciałby zostać i co chciałby robić;
• planuje swoje działania lub działania grupy, wskazując na podstawowe czynności i zadania niezbędne do realizacji celu;
• próbuje samodzielnie podejmować decyzje w sprawach związanych bezpośrednio z jego osobą.

B. Treści programowe z zakresu doradztwa zawodowego dla klas IV-VI

1. Poznawanie własnych zasobów

Uczeń:

• określa własne zainteresowania i uzdolnienia oraz kompetencje;
• wskazuje swoje mocne strony oraz możliwości ich wykorzystania w różnych dziedzinach życia;
• podejmuje działania w sytuacjach zadaniowych i ocenia swoje działania, formułując wnioski na przyszłość;
• prezentuje swoje zainteresowania i uzdolnienia wobec innych osób z zamiarem zaciekawienia odbiorców.

2. Świat zawodów i rynek pracy

Uczeń:

• wymienia różne grupy zawodów i podaje przykłady zawodów charakterystycznych dla poszczególnych grup, opisuje różne ścieżki ich uzyskiwania oraz podstawową specyfikę pracy w zawodach;
• opisuje, czym jest praca i jakie ma znaczenie w życiu człowieka;
• podaje czynniki wpływające na wybory zawodowe;
• posługuje się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy i niekonwencjonalny;
• wyjaśnia rolę pieniądza we współczesnym świecie i jego związek z pracą.

3. Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie

Uczeń:

• wskazuje różne sposoby zdobywania wiedzy, korzystając ze znanych mu przykładów, oraz omawia swój indywidualny sposób nauki;
• wskazuje przedmioty szkolne, których lubi się uczyć;
• samodzielnie dociera do informacji i korzysta z różnych źródeł wiedzy.

4. Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych

Uczeń:

• opowiada o swoich planach edukacyjno-zawodowych;
• planuje swoje działania lub działania grupy, wskazując szczegółowe czynności
  i zadania niezbędne do realizacji celu;
• próbuje samodzielnie podejmować decyzje w sprawach związanych bezpośrednio lub pośrednio z jego osobą.

TREŚCI PROGRAMOWE Z ZAKRESU DORADZTWA ZAWODOWEGO DLA KLAS VII I VIII
 

1. Poznawanie własnych zasobów

Uczeń:

• określa wpływ stanu zdrowia na wykonywanie zadań zawodowych;
• rozpoznaje własne zasoby (zainteresowania, zdolności, uzdolnienia, kompetencje, predyspozycje zawodowe);
• dokonuje syntezy przydatnych w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej informacji o sobie wynikających z autoanalizy, ocen innych osób oraz innych źródeł;
• rozpoznaje własne ograniczenia jako wyzwania w odniesieniu do planów edukacyjno-zawodowych;
• rozpoznaje swoje możliwości i ograniczenia w zakresie wykonywania zadań zawodowych i uwzględnia je w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej;
• określa aspiracje i potrzeby w zakresie własnego rozwoju i możliwe sposoby ich realizacji;
• określa własną hierarchię wartości i potrzeb.

2. Świat zawodów i rynek pracy

Uczeń:

• wyszukuje i analizuje informacje na temat zawodów oraz charakteryzuje wybrane zawody, uwzględniając kwalifikacje wyodrębnione w zawodach oraz możliwości ich uzyskiwania;
• porównuje własne zasoby i preferencje z wymaganiami rynku pracy i oczekiwaniami pracodawców;
• wyjaśnia zjawiska i trendy zachodzące na współczesnym rynku pracy, z uwzględnieniem regionalnego i lokalnego rynku pracy;
• uzasadnia znaczenie pracy w życiu człowieka;
• analizuje znaczenie i możliwości doświadczania pracy;
• wskazuje wartości związane z pracą i etyką zawodową;
• dokonuje autoprezentacji;
• charakteryzuje instytucje wspomagające planowanie ścieżki edukacyjno-zawodowej, w tym instytucje rynku pracy.

 

3. Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie

Uczeń:

• analizuje oferty szkół ponadpodstawowych i szkół wyższych pod względem możliwości dalszego kształcenia, korzystając z dostępnych źródeł informacji;
• analizuje kryteria rekrutacyjne do szkół ponadpodstawowych w kontekście rozpoznania własnych zasobów;
• charakteryzuje strukturę systemu edukacji formalnej oraz możliwości edukacji pozaformalnej i nieformalnej;
• określa znaczenie uczenia się przez całe życie.

4. Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych

Uczeń:

• dokonuje wyboru dalszej ścieżki edukacyjno-zawodowej samodzielnie lub przy wsparciu doradczym;
• określa cele i plany edukacyjno-zawodowe, uwzględniając własne zasoby;
• identyfikuje osoby i instytucje wspomagające planowanie ścieżki edukacyjno-zawodowej i wyjaśnia, w jakich sytuacjach korzystać z ich pomocy;
• planuje ścieżkę edukacyjno-zawodową, uwzględniając konsekwencje podjętych wyborów.

 

EWALUACJA WSDZ  będzie prowadzona systematycznie, w miarę potrzeb.

 

Opracowała:

Aleksandra Chudzik